Συνέντευξη για το "Αμάν Χαμάμ" στο in.gr
«Μια φορά κι έναν καιρό, σε μια πόλη της Ανατολής, ζούσε μια όμορφη γυναίκα. Μοσχοβολούσε σαν λουλούδι και όλοι την φώναζαν Γιασμίν. Όταν έβγαινε από το σπίτι της για να πάει στο χαμάμ, όλη η πόλη στεκόταν μαγεμένη και κανείς δεν μπορούσε να πάρει τα μάτια του από πάνω της…»
Το χαμάμ αποτελεί σύμβολο εξαγνισμού, ζωής και ευμάρειας. Κάποτε, ειδικά για τις γυναίκες, ήταν κίνητρο για έξοδο από το σπίτι, ανάπαυση και κοινωνική συναναστροφή. Εκεί περνούσαν πολλές ώρες, ακόμη και ολόκληρες ημέρες.
Η αφηγήτρια παραμυθιών Σύλβια Βενιζελέα, η τραγουδίστρια-αφηγήτρια Lamia Bedioui και οι μουσικοί Λουκία Κωνσταντάτου και Μαρία Παπαπετροπούλου μιλούν στο in.gr και εξομολογούνται ότι οι ιστορίες που «ξεπηδούν» από τα χαμάμ, αλλά και οι προσωπικές τους εμπειρίες εκεί, αποτέλεσαν την πηγή έμπνευσης για την πραγματοποίηση της εν λόγω παράστασης.
Τέσσερις γυναίκες, τέσσερα διαφορετικά υπόβαθρα. Ποιο ήταν το σημείο «συνάντησης»; «Η αγάπη μας για την παράδοση νομίζω», εξηγεί η Lamia Bedioui. «Και οι τέσσερις αγαπάμε ν' ακούμε και να λέμε ιστορίες, η κάθε μια με τον δικό της τρόπο, άλλοτε μέσα από την αφήγηση, το τραγούδι ή τη μουσική. Το υλικό μας προέρχεται από τις παραδόσεις των λαών και κυρίως της Μεσογείου και της Ανατολής».
Τι ήταν, ωστόσο, αυτό που ενέπνευσε τις τέσσερις δημιουργούς να ασχοληθούν με το θέμα αυτό; «Η ατμόσφαιρα και η αρχιτεκτονική στους χώρους αυτούς με γοήτευαν πάντα» τονίζει η Σύλβια Βενιζελέα. Μάλιστα, καθώς μελετούσε παραμύθια, έβρισκε ιστορίες με σκηνές που διαδραματίζονταν εκεί. Ώσπου μια μέρα, «έπεσαν» στα χέρια της μελέτες και κείμενα για τα λουτρά στην αρχαιότητα και το Βυζάντιο, καθώς και για τα οθωμανικά λουτρά της Ελλάδας. Στα κείμενα αυτά αναφέρονται μαρτυρίες από περιηγητές. «Αυτό που τράβηξε τη δική μου προσοχή είναι ότι μέσα στα χαμάμ, μετά το λουτρό, άντρες και γυναίκες, έτρωγαν και έπιναν και στη συνέχεια έπαιζαν μουσικές και έλεγαν ιστορίες!»
Αυτό ήταν και το έναυσμα για την παράσταση. Οι τέσσερις γυναίκες το συζήτησαν και ενθουσιάστηκαν με την ιδέα. Έτσι, άρχισαν να μοιράζονται τις προσωπικές τους εμπειρίες από τις επισκέψεις τους σε χαμάμ, με πιο ισχυρές τις βιωματικές ιστορίες της Lamia, «που σαν παιδί πήγαινε κάθε βδομάδα με την μητέρα της σε χαμάμ της Τυνησίας. Οι μνήμες άρχισαν να ξυπνούν, οι εικόνες να σχηματίζονται και το υλικό μας άρχισε να μπαίνει σε μια σειρά. Διαλέξαμε τα παραμύθια και τις μουσικές και στη συνέχεια ανακαλύψαμε άλλη μια όμορφη σύμπτωση». Στο πανέμορφο Λουτρό των Αέρηδων στην Πλάκα, το μόνο από τα δημόσια λουτρά της Αθήνας που σώζεται ως σήμερα και που είναι πλέον μουσειακός χώρος, υπάρχουν ανάμεσα στα εκθέματα αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν στο λουτρό, καθώς και μουσικά όργανα, αναφέρει η κ. Βενιζελέα. «Τα όργανα αυτά είναι τα ίδια με τα όργανα που παίζει η Μαρία και η Λουκία, δηλαδή κανονάκι, λαούτο, σάζι και κρουστά!»
Το χαμάμ έχει πολλαπλούς συμβολισμούς. Συμβολίζει την ανάπαυση, τον εξαγνισμό, τις κοινωνικές συναναστροφές. «Το νερό και οι ατμοί παίζουν το ρόλο του εξαγνιστικού μέσου. Το νερό συμβολίζει τη ζωή, την ανάπτυξη, την ευμάρεια» επισημαίνει η κ. Bedioui.
Παράλληλα, η τραγουδίστρια ξεδιπλώνει και άλλο ένα χαρακτηριστικό του. Τον έντονο ερωτισμό. «Η φροντίδα που παρέχει αποτελεί μια προετοιμασία για την ερωτική πράξη ή έναν πρόλογο για την προσευχή. Εάν ο έρωτας και η πίστη είναι οι δύο πόλοι της κοινωνικής ζωής, τότε το χαμάμ παίζει το ρόλο της προετοιμασίας και της μετάβασης – είναι δηλαδή ένας τόπος μεσολάβησης μεταξύ ερωτικής απόλαυσης και προσευχής, και δρα συμφιλιωτικά με την θρησκευτική πίστη».
Σε μια δεύτερη ερμηνεία, συλλογικά και φαντασιακά, ο χώρος αυτός παραπέμπει στον υγρό κόσμο της μήτρας, σύμφωνα με την κ. Bedioui. «Τοπογραφικά κρυμμένο στο έδαφος για λόγους πίεσης του νερού και διατήρησης της θερμότητας –ο θόλος του μοιάζει να κρύβει ένα μυστήριο- η λαβυρινθώδης σειρά των δωματίων οδηγεί όλο και πιο βαθιά, όλο και πιο ζεστά. Εισερχόμενος στο χαμάμ είναι σαν να βυθίζεσαι σε ένα θάλπος που σε απομονώνει όλο και περισσότερο από τον εξωτερικό κόσμο. Είναι σαν να βυθίζεσαι σε ένα μυστήριο και να επιστρέφεις ονειρικά στον υγρό κόσμο της μήτρας».
Πώς ήταν η ζωή εκεί; «Αυτό μπορείτε πολύ εύκολα να το μάθετε στην παράσταση μας! Σας μεταφέρουμε μέσα σ' ένα αληθινό χαμάμ, δίνοντας την αίσθηση, τις μυρωδιές και τους ήχους του, αλλά και πληροφορίες πιο πραγματικές για τη ζωή στα χαμάμ», τονίζει η μουσικός Μαρία Παπαπετροπούλου.
«Στην παράσταση μας ακούγονται τρία παραδοσιακά παραμύθια που τα συναντάμε σε παραλλαγές σε αρκετές χώρες, ειπωμένα με τα δικά μας λόγια, τις δικές μας εικόνες και τους δικούς μας αυτοσχεδιασμούς», εξηγεί η κ. Βενιζελέα. Για να δημιουργηθεί μια παράσταση με συνοχή, οι τέσσερις δημιουργοί διάλεξαν μια ιστορία ως οδηγό. Μια ιστορία που «αγκαλιάζει» όλες τις υπόλοιπες, αλλά και τα τραγούδια. Αυτή η ιστορία έχει μια ηρωίδα, και μέσα από τα δικά της μάτια, οι θεατές βλέπουν το χαμάμ που επισκέπτεται. Την ακολουθούν κατά τη διάρκεια του λουτρού και ακούν όσα ακούει η ίδια.
Ένα «ταξίδι» στην ιστορία και στον πολιτισμό, δηλαδή. «Η ιστορία, ο πολιτισμός, η τέχνη, είναι οχήματα που χρησιμοποιούμε για να κάνει ο καθένας μας, ή και όλοι μαζί, τη διαδρομή που επιλέγει. Και η δική μας παράσταση ανοίγει ένα μονοπάτι σε μέρη μακρινά ή μέσα στον ίδιο μας τον εαυτό. Ο καθένας επιλέγει» αναφέρει η Λουκία Κωνσταντάτου.
Επίσης, η μουσικός μοιράζεται την ιστορία που την «άγγιξε» περισσότερο, κι αυτή είναι μια προσωπική της εμπειρία. «Είχα πάει σ' ένα χαμάμ στην Πόλη. Η λουτράρισσα μου ζήτησε να καθίσω σ' ένα χαμηλό σκαλάκι κι εκείνη κάθισε λίγο ψηλότερα και έριξε σαπουνάδα στο κεφάλι μου. Όταν άρχισε να με λούζει, έπιασε να τραγουδάει τόσο ωραία έναν αμανέ που ηχούσε τόσο μαγικά στο χώρο, ο οποίος ήταν όλος παλιά μάρμαρα και είχε ένα μεγάλο εντυπωσιακό θόλο, ώστε ξέχασα κάθε τι εκείνη την ώρα, αλλά ποτέ δεν ξέχασα εκείνο το τραγούδι!»
Πληροφορίες:
Ημέρες & Ώρες παραστάσεων:
Σάββατο 9 & Κυριακή 10 Απριλίου στις 20.30 (2 παραστάσεις)
PLAYGROUND for the arts
Βουτσαρά 4-6 (καθ. Ορφέως), Βοτανικός, 11855
Τηλ: 210 85 44 836
http://www.playgroundforthearts.com
https://www.facebook.com/PLAYGROUNDforthearts
FB EVENT: https://www.facebook.com/events/479677005573656/
Σύνδεσμος συνέντευξης:
http://www.in.gr/entertainment/theater/interviews/article/?aid=1500068484
 |
| Το "Αμάν Χαμάμ" στο PLAYGROUND for the arts |
«Μια φορά κι έναν καιρό, σε μια πόλη της Ανατολής, ζούσε μια όμορφη γυναίκα. Μοσχοβολούσε σαν λουλούδι και όλοι την φώναζαν Γιασμίν. Όταν έβγαινε από το σπίτι της για να πάει στο χαμάμ, όλη η πόλη στεκόταν μαγεμένη και κανείς δεν μπορούσε να πάρει τα μάτια του από πάνω της…»
Το χαμάμ αποτελεί σύμβολο εξαγνισμού, ζωής και ευμάρειας. Κάποτε, ειδικά για τις γυναίκες, ήταν κίνητρο για έξοδο από το σπίτι, ανάπαυση και κοινωνική συναναστροφή. Εκεί περνούσαν πολλές ώρες, ακόμη και ολόκληρες ημέρες.
Η αφηγήτρια παραμυθιών Σύλβια Βενιζελέα, η τραγουδίστρια-αφηγήτρια Lamia Bedioui και οι μουσικοί Λουκία Κωνσταντάτου και Μαρία Παπαπετροπούλου μιλούν στο in.gr και εξομολογούνται ότι οι ιστορίες που «ξεπηδούν» από τα χαμάμ, αλλά και οι προσωπικές τους εμπειρίες εκεί, αποτέλεσαν την πηγή έμπνευσης για την πραγματοποίηση της εν λόγω παράστασης.
Τέσσερις γυναίκες, τέσσερα διαφορετικά υπόβαθρα. Ποιο ήταν το σημείο «συνάντησης»; «Η αγάπη μας για την παράδοση νομίζω», εξηγεί η Lamia Bedioui. «Και οι τέσσερις αγαπάμε ν' ακούμε και να λέμε ιστορίες, η κάθε μια με τον δικό της τρόπο, άλλοτε μέσα από την αφήγηση, το τραγούδι ή τη μουσική. Το υλικό μας προέρχεται από τις παραδόσεις των λαών και κυρίως της Μεσογείου και της Ανατολής».
Τι ήταν, ωστόσο, αυτό που ενέπνευσε τις τέσσερις δημιουργούς να ασχοληθούν με το θέμα αυτό; «Η ατμόσφαιρα και η αρχιτεκτονική στους χώρους αυτούς με γοήτευαν πάντα» τονίζει η Σύλβια Βενιζελέα. Μάλιστα, καθώς μελετούσε παραμύθια, έβρισκε ιστορίες με σκηνές που διαδραματίζονταν εκεί. Ώσπου μια μέρα, «έπεσαν» στα χέρια της μελέτες και κείμενα για τα λουτρά στην αρχαιότητα και το Βυζάντιο, καθώς και για τα οθωμανικά λουτρά της Ελλάδας. Στα κείμενα αυτά αναφέρονται μαρτυρίες από περιηγητές. «Αυτό που τράβηξε τη δική μου προσοχή είναι ότι μέσα στα χαμάμ, μετά το λουτρό, άντρες και γυναίκες, έτρωγαν και έπιναν και στη συνέχεια έπαιζαν μουσικές και έλεγαν ιστορίες!»
Αυτό ήταν και το έναυσμα για την παράσταση. Οι τέσσερις γυναίκες το συζήτησαν και ενθουσιάστηκαν με την ιδέα. Έτσι, άρχισαν να μοιράζονται τις προσωπικές τους εμπειρίες από τις επισκέψεις τους σε χαμάμ, με πιο ισχυρές τις βιωματικές ιστορίες της Lamia, «που σαν παιδί πήγαινε κάθε βδομάδα με την μητέρα της σε χαμάμ της Τυνησίας. Οι μνήμες άρχισαν να ξυπνούν, οι εικόνες να σχηματίζονται και το υλικό μας άρχισε να μπαίνει σε μια σειρά. Διαλέξαμε τα παραμύθια και τις μουσικές και στη συνέχεια ανακαλύψαμε άλλη μια όμορφη σύμπτωση». Στο πανέμορφο Λουτρό των Αέρηδων στην Πλάκα, το μόνο από τα δημόσια λουτρά της Αθήνας που σώζεται ως σήμερα και που είναι πλέον μουσειακός χώρος, υπάρχουν ανάμεσα στα εκθέματα αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν στο λουτρό, καθώς και μουσικά όργανα, αναφέρει η κ. Βενιζελέα. «Τα όργανα αυτά είναι τα ίδια με τα όργανα που παίζει η Μαρία και η Λουκία, δηλαδή κανονάκι, λαούτο, σάζι και κρουστά!»
Το χαμάμ έχει πολλαπλούς συμβολισμούς. Συμβολίζει την ανάπαυση, τον εξαγνισμό, τις κοινωνικές συναναστροφές. «Το νερό και οι ατμοί παίζουν το ρόλο του εξαγνιστικού μέσου. Το νερό συμβολίζει τη ζωή, την ανάπτυξη, την ευμάρεια» επισημαίνει η κ. Bedioui.
Παράλληλα, η τραγουδίστρια ξεδιπλώνει και άλλο ένα χαρακτηριστικό του. Τον έντονο ερωτισμό. «Η φροντίδα που παρέχει αποτελεί μια προετοιμασία για την ερωτική πράξη ή έναν πρόλογο για την προσευχή. Εάν ο έρωτας και η πίστη είναι οι δύο πόλοι της κοινωνικής ζωής, τότε το χαμάμ παίζει το ρόλο της προετοιμασίας και της μετάβασης – είναι δηλαδή ένας τόπος μεσολάβησης μεταξύ ερωτικής απόλαυσης και προσευχής, και δρα συμφιλιωτικά με την θρησκευτική πίστη».
Σε μια δεύτερη ερμηνεία, συλλογικά και φαντασιακά, ο χώρος αυτός παραπέμπει στον υγρό κόσμο της μήτρας, σύμφωνα με την κ. Bedioui. «Τοπογραφικά κρυμμένο στο έδαφος για λόγους πίεσης του νερού και διατήρησης της θερμότητας –ο θόλος του μοιάζει να κρύβει ένα μυστήριο- η λαβυρινθώδης σειρά των δωματίων οδηγεί όλο και πιο βαθιά, όλο και πιο ζεστά. Εισερχόμενος στο χαμάμ είναι σαν να βυθίζεσαι σε ένα θάλπος που σε απομονώνει όλο και περισσότερο από τον εξωτερικό κόσμο. Είναι σαν να βυθίζεσαι σε ένα μυστήριο και να επιστρέφεις ονειρικά στον υγρό κόσμο της μήτρας».
Πώς ήταν η ζωή εκεί; «Αυτό μπορείτε πολύ εύκολα να το μάθετε στην παράσταση μας! Σας μεταφέρουμε μέσα σ' ένα αληθινό χαμάμ, δίνοντας την αίσθηση, τις μυρωδιές και τους ήχους του, αλλά και πληροφορίες πιο πραγματικές για τη ζωή στα χαμάμ», τονίζει η μουσικός Μαρία Παπαπετροπούλου.
«Στην παράσταση μας ακούγονται τρία παραδοσιακά παραμύθια που τα συναντάμε σε παραλλαγές σε αρκετές χώρες, ειπωμένα με τα δικά μας λόγια, τις δικές μας εικόνες και τους δικούς μας αυτοσχεδιασμούς», εξηγεί η κ. Βενιζελέα. Για να δημιουργηθεί μια παράσταση με συνοχή, οι τέσσερις δημιουργοί διάλεξαν μια ιστορία ως οδηγό. Μια ιστορία που «αγκαλιάζει» όλες τις υπόλοιπες, αλλά και τα τραγούδια. Αυτή η ιστορία έχει μια ηρωίδα, και μέσα από τα δικά της μάτια, οι θεατές βλέπουν το χαμάμ που επισκέπτεται. Την ακολουθούν κατά τη διάρκεια του λουτρού και ακούν όσα ακούει η ίδια.
Ένα «ταξίδι» στην ιστορία και στον πολιτισμό, δηλαδή. «Η ιστορία, ο πολιτισμός, η τέχνη, είναι οχήματα που χρησιμοποιούμε για να κάνει ο καθένας μας, ή και όλοι μαζί, τη διαδρομή που επιλέγει. Και η δική μας παράσταση ανοίγει ένα μονοπάτι σε μέρη μακρινά ή μέσα στον ίδιο μας τον εαυτό. Ο καθένας επιλέγει» αναφέρει η Λουκία Κωνσταντάτου.
Επίσης, η μουσικός μοιράζεται την ιστορία που την «άγγιξε» περισσότερο, κι αυτή είναι μια προσωπική της εμπειρία. «Είχα πάει σ' ένα χαμάμ στην Πόλη. Η λουτράρισσα μου ζήτησε να καθίσω σ' ένα χαμηλό σκαλάκι κι εκείνη κάθισε λίγο ψηλότερα και έριξε σαπουνάδα στο κεφάλι μου. Όταν άρχισε να με λούζει, έπιασε να τραγουδάει τόσο ωραία έναν αμανέ που ηχούσε τόσο μαγικά στο χώρο, ο οποίος ήταν όλος παλιά μάρμαρα και είχε ένα μεγάλο εντυπωσιακό θόλο, ώστε ξέχασα κάθε τι εκείνη την ώρα, αλλά ποτέ δεν ξέχασα εκείνο το τραγούδι!»
Πληροφορίες:
Ημέρες & Ώρες παραστάσεων:
Σάββατο 9 & Κυριακή 10 Απριλίου στις 20.30 (2 παραστάσεις)
PLAYGROUND for the arts
Βουτσαρά 4-6 (καθ. Ορφέως), Βοτανικός, 11855
Τηλ: 210 85 44 836
http://www.playgroundforthearts.com
https://www.facebook.com/PLAYGROUNDforthearts
FB EVENT: https://www.facebook.com/events/479677005573656/
Σύνδεσμος συνέντευξης:
http://www.in.gr/entertainment/theater/interviews/article/?aid=1500068484
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου